ΟΤΙ ΔΕ ΜΑΘΑΜΕ ΠΟΤΕ ΑΠΟ ΤΗΝ «ΕΠΙΣΗΜΗ» ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΩΝ ΘΡΑΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 21

Οι απελευθερωτικοί αγώνες αποτελούν το ενδοξότερο γεγονός της ιστορίας του Ελληνισμού. Ειδικότερα, η Επανάσταση τον 1821 οφείλει την επιτυχία της στο ότι ήταν έργο όλων των Ελλήνων. 'Όλοι, λίγο πολύ, πρόσφεραν ο,τι μπορούσαν για την επιτυχία του ιερού αγώνα.
Στο μεγάλο εκείνο πανεθνικό προσκλητήριο παρόντες ήταν και οι Θράκες. Η προσφορά τους όμως δεν έχει αξιολογηθεί όσο θα έπρεπε μέχρι σήμερα.
Η επίσημη ιστορία σχεδόν αγνοεί την ενεργό συμμετοχή του Θρακικού Ελληνισμού στους Αγώνες του Έθνους. Αυτό οφείλεται πιθανόν στο ότι οι πρώτοι ιστορικοί ήταν από τις περιοχές, που πρώτες απελευθερώθηκαν, και ήταν φυσικό να δώσουν μεγαλύτερη βαρύτητα στις ιδιαίτερες πατρίδες τους. Δεύτερος λόγος είναι ότι δεν υπήρχε συνολική εκτίμηση για την προσφορά των Θρακών παρά μόνο αποσπασματικές προσπάθειες.

Γεγονός είναι πάντως ότι οι θράκες δεν έμειναν αμέτοχοι στους απελευθερωτικούς αγώνες απεναντίας είχαν μια πολύ ενεργή συμμετοχή, η οποία μπορεί να προξενήσει ακόμα και θαυμασμό. Φτάνει ν’ αναλογιστεί κανείς αυτό που γράφονται στη σελ. 378 του ΙΓ’ τόμου της Ιστορίας του Ελληνικού Έθνους της Εκδοτικής Αθηνών που αναφέρεται σε συγκεκριμένες ενέργειες Θρακών που βοήθησαν στον Αγώνα και καταλήγει: ".... αντίστοιχη σε βάρος δεν υπήρξε η προσφορά της Ελληνική Πολιτείας προς τον Ελληνισμό της Θράκης... οι εδώ δεν είχαν ακριβή γνώση του τι συνέβαινε εκεί... " (Κυρ. Μαμώνη).
Η Θράκη εξαιτίας της γεωγραφικής της θέσης δεν προσφερόταν για την ανάπτυξη επαναστατικών κινημάτων (ήταν κοντά στην Τουρκία και μακριά από την Ελλάδα. Παρόλα αυτά όμως και κινήματα αναπτύχθηκαν και οι περισσότεροι κάτοικοι της αγωνίστηκαν για τη Μεγάλη Ιδέα, μακριά από το χώρο τους χωρίς συμφέροντα και προσωπικά οφέλη.

Από την εισαγωγή της εργασίας του Θεόδωρου Κυρκούδη «Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΩΝ ΘΡΑΚΩΝ ΣΤΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ 1453-1923»

Η Φιλική Εταιρεία ιδρύθηκε το 1814 από τους Νικόλαο Σκουφά, Αθανάσιο Τσακάλωφ και Εμμανουήλ Ξάνθο, στην Οδησσό της Ρωσίας.
ΘΡΑΚΙΩΤΕΣ ΦΙΛΙΚΟΙ
Κατά την έκφραση του Ιωάννη Φιλήμωνα " αν οι έλληνες έμποροι της Δύσης εκυοφόρησαν την επανάσταση τον '21 και Ελληνες έμποροι της Οδησσού την γέννησαν, Έλληνες της Θράκης την εθήλασαν".
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΘΡΑΚΩΝ ΣΤΟΝ “ΙΕΡΟ ΛΟΧΟ” ΤΟΥ ΥΨΗΛΑΝΤΗ
ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΑΙΜΑΤΟΣ : ΣΦΑΓΕΣ ΚΑΙ ΑΠΑΓΧΟΝΙΣΜΟΙ ΘΡΑΚΙΚΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ.
ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΑ ΚΙΝΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΘΡΑΚΗ

Συγκλονιστικό ιστορικό γεγονός η σφαγή της Σαμοθράκης και η εξέγερση των Λαβάρων

Σαλτικοί (Λάβρα Έβρου), (Ανάμεσα στο Σουφλί και το Διδυμότειχο)
Τριακόσιοι περίπου κάτοικοι και μια Ελληνική ομάδα αιφνιδίασαν και διέλυσαν Τουρκική στρατιωτική μονάδα, το βράδυ, την ώρα που ξεκουραζόταν στη θέση " Κούρί ". Την άλλη μέρα οι Τούρκοι έκαμαν αντεπίθεση αλλά αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν στο τσιφλίκι του Τούρκου Αγά της περιοχής. Σ' αυτή τη θέση Γι' αυτό και δεν εφάρμοσαν αντίποινα στο χωριό αλλά κατά των ένοπλων ομάδων της περιοχής. Στη θέση " Κουρί " μέχρι πριν λίγα χρόνια βρίσκονταν κομμάτια από σπαθιά και " καριοφύλλια " του '21, καθώς και σκελετοί Τούρκων. Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης οι κάτοικοι των Λαβάρων ανέγειραν εκκλησία που αποπερατώθηκε το 1834 και φέρει το όνομα του Αγίου Αθανασίου, που τη μέρα της γιορτής τον, 2 Μαΐου 1821, έγινε η μάχη. Αναφέρεται ότι στη μάχη χρησιμοποιήθηκε ως σύμβολο της εξέργεσης, γαλανή σημαία με μαύρο σταυρό στη μέση. Στο γεγονός αυτό οφείλεται το σημερινό όνομα τον χωριού.

Σαμοθράκη: Η εξέγερση σημειώθηκε το φθινόπωρο του 1821. Οι Σαμοθρακίτες, αφού κατέλυσαν τις Τουρκικές Αρχές, συνέλαβαν τους Τούρκους και τους απομόνωσαν. Αμέσως η Πύλη έστειλε αποβατικές δυνάμεις, που επέστρεφαν από τον Κορινθιακό, όπου είχαν καταστρέψει το Γαλαξίδι, με αρχηγό τον Καρά Αλή. Αποβιβάστηκαν στη θέση "Μακρυλιές" και κινήθηκαν προς τη Χώρα, που ήταν το επίκεντρο της εξέργεσης. Οι ντόπιοι πρόβαλαν σθεναρή αντίσταση και κατά την πολύωρη μάχη στη θέση “Βρήχος”, σκότωσαν 23 Τούρκους μαζί με το σημαιοφόρο τους και τραυμάτισαν άλλους 32. Λόγω αδυναμίας ανεφοδιασμού οι Σαμοθρακίτες εκδιώχτηκταν και κρύφτηκαν στα δάση και στα βουνά του νησιού. Οι Τούρκοι με δόλο, αφού τους υποσχέθηκαν πως δεν θα τους πειράξουν, κατόρθωσαν να τους συγκεντρώσουν στην πλατεία της Χώρας. Τότε τους μεν άντρες κατέσφαξαν στη θέση “Εφκάς”, τα δε γυναικόπαιδα τα πήραν μαζί τους και τα πούλησαν στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής. Μερικοί κρεμάστηκαν από τα ξάρτια των καραβιών τον Καρά Αλή. Τους είδε στην Κωνσταντινούπολη ο Άγγλος πρέσβης και ιερωμένος WALSH, όταν έφτασε εκεί ο στόλος: “... κοπάδια γλάροι πετούσαν γύρω από τα πτώματα κρώζωντας... από την απόσύνθεση έπεφταν στη θάλασσα κι εκεί έπλεαν ολόκληρο μήνα....” Πολλές Σαμοθρακίτισσες αυτοκτόνησαν από τ' απόκρημνα βράχια, για να αποφύγουν την ατίμωση.

ΟΙ ΘΡΑΚΕΣ ΣΤΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΗΝ ΑΛΛΗ ΕΛΛΑΔΑ
Αξίζει ειδική μνεία στον
Αντώνιο Χατζή-Βισβιζη. Πλούσιος, φιλικός και εφοπλιστής. Το 1808 παντρεύτηκε τη Δόμνα. Με το μπρίκι τον, την "Καλομοίρα", με 16 κανόνια, 140 ναύτες και ειδική αίθουσα όπου γίνονταν συνεδριάσεις του Άρειου Πάγου και των Συμβουλίων, παρουσία του Ανδρούτσου και του Νικηταρά, το Μάη τον 1821, βοήθησε τους κατοίκους της Κασσάνδρας. Το Δεκέμβριο, σώζει στο Άγιο 'Όρος τον εγκατελιφθέντα Εμμανονήλ Παππά, ο οποίος πέθανε στον πλου και μετακομίστηκε στην 'Υδρα. Από κει πηγαίνει στο Βόλο, το Τρικέρι και στον Ευβοϊκο κόλπο. Οδηγώντας 30 ιστιοφόρα βοήθησε στην εκστρατεία της Ανατολικής Θράκης. Στις αρχές τον 1822 βοήθησε στη Στυλίδα και στον Άγιο Μαρίνο. Μετέφερε τον Οδυσσέα, οπλαρχηγούς και Αρεοπαγίτες. Όταν οι Έλληνες κινδύνευαν να απωθηθούν στη θάλασσα, έστειλε σε βοήθεια βάρκα με 12 πυροβολητές και 2 κανονια και ο ίδιος κανονιοβολούσε από το πλοίο. Νικήθηκαν οι Τούρκοι, πέθανε όμως και ο ίδιος από συμφόρηση (αιμορραγία), ή δολοφονήθηκε λόγω των ερίδων μεταξύ Αρεοπαγιτών και Οδυσσέα. Η σύζυγος του, η Δόμνα, έκρινε το νεκρό στο σκάφος και συνέχισε τον αγώνα.
Δόμνα Χατζή-Βισβιζαινα. Γεννήθηκε στα 1783. Πάντα δίπλα στον Αντώνη, τον άντρα της, και μετά το χαμό του καπετάνισσα. Εφάμιλλη της Μαντώς Μαυρογένους και της Μπουμπουλίνας. Για μια τριετία ξόδευε από τα δικά της χρήματα για να συντηρεί τους 140 ναύτες της. Όταν το πλοίο αχρηστεύτηκε, το χάρισε στο Ελληνικό κράτος και χρησιμοποιήθηκε ως πυρπολικό το 1824, από τον Πιπίνο, για το κάψιμο της Τουρκικής φρεγάτας "Χαζνέ Γκεμισί ".